Podsumowanie spotkania:
Drugie spotkanie „Zaangażowani w walkę z grypą” zostało zorganizowane, aby wspólnie z ekspertami medycznymi oraz partnerami programu wypracować rozwiązania, które pozwolą podnieść poziom wyszczepialności wśród Polaków i zbudować strategię działań w kolejnych latach funkcjonowania Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy. Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy po raz kolejny wskazali na potrzebę nieustającej edukacji zarówno lekarzy, jak i pacjentów.
Propozycje wypracowane przez uczestników spotkania.
1. Jak motywować lekarzy do zdobywania/weryfikowania swojej wiedzy?
- Lekarze mają obowiązek doszkalania się, za co otrzymują tzw. „punkty edukacyjne”. Jednak nie ma jednoznacznych wytycznych, do czego służy zbieranie tych punktów. Zaleca się zatem nagradzanie tych lekarzy, którzy zbierają najwięcej punktów, ponieważ można założyć, że uczestnicząc w wielu szkoleniach, poszerzają swoją wiedzę na temat leczenia chorób, w tym grypy.
- Należy wprowadzić obowiązkowe szkolenia internetowe dla lekarzy.
- Dla większości lekarzy POZ największymi autorytetami zawodowymi są lekarze specjaliści, klinicyści, a przede wszystkim praktycy, którzy powinni być „głosem” przewodnim w mówieniu o grypie i powikłaniach pogrypowych, jako realnym zagrożeniu dla pacjentów.
- Postuluje się stworzenie banku przypadków klinicznych z zakresu np.: kardiologii, pulmonologii, diabetologii, pediatrii, w oparciu o analizę powikłań pogrypowych i wykorzystywanie tych „case study”, jako elementów szkoleniowych podczas konferencji naukowych lekarzy różnych specjalności.
- Należy stworzyć stronę, miejsce, przestrzeń, na której będzie można łatwo znaleźć informacje na temat tego, gdzie odbywają się szkolenia, konferencje na temat grypy lub na których temat grypy i powikłań pogrypowych będzie poruszany.
- Temat grypy mógłby, a nawet powinien się pojawiać przy okazji wykładów, warsztatów i wystąpień lekarzy różnych specjalności, na konferencjach branżowych. W tej chwili ten temat pojawia się głównie na konferencjach internistycznych i/lub pediatrycznych. A mógłby być ważnym tematem np. na konferencjach dla diabetologów, pulmonologów czy kardiologów.
- Postuluje się wprowadzenie zagadnień dotyczących grypy i powikłań pogrypowych do programu specjalizacji (nie na pierwszym roku, ale później, aby nadać wyższą rangę temu tematowi).
- Wprowadzenie zmian organizacyjnych w gabinetach lekarskich – szczepienie jest dodatkowym obowiązkiem dla lekarza, więc należy wprowadzić standardy POZ – szczepienie jako obowiązek, który podnosi standard placówki, co przekłada się na wynagrodzenie lekarza.
- Postuluje się wprowadzić zmiany, które pozwolą na to, żeby pediatrzy mogli szczepić również dorosłych – tak, żeby rodzic, który przychodzi z dzieckiem na szczepienie, również mógł z tego skorzystać, bez dodatkowej rejestracji u innego lekarza. Ten postulat wymaga zmiany mentalnej i prawnej.
- Postuluje się zmianę w prawie, która pozwoli na kwalifikowanie osób do szczepienia przez odpowiednio przeszkolony personel pielęgniarski.
- Należy w większym stopniu zaangażować personel pielęgniarski w proces edukacji pacjentów na temat grypy i szczepień przeciw grypie. Dla przykładu pielęgniarki mogłyby przypominać pacjentom o szczepieniach i zbliżającym się okresie grypowym. Ma to duże znaczenie, szczególnie w sytuacji, kiedy pielęgniarki plasują się na trzecim miejscu w Polsce pod kątem zaufania Polaków do konkretnych profesji.
- Lekarze – szczególnie POZ – którzy są najbardziej zaangażowani w walkę z grypą (np. mają największą wyszczepialność wśród swoich pacjentów przeciw grypie) powinni być szczególnie nagradzani, premiowani.
2. Jakie są najlepsze metody dotarcia z informacją na temat szczepień przeciw grypie do pacjentów?
- Podstawową platformą edukacji jest internet, w którym nadal niewiele jest wiarygodnych, wysoko pozycjonowanych stron na temat grypy i powikłań pogrypowych.
- W sezonie grypowym warto docierać do pacjentów w sposób bezpośredni, np. rozsyłając ulotki na temat grypy i szczepień, które mogą zapobiec zachorowaniu – ulotki mogą być dostarczane do skrzynek pocztowych.
- Informacje o szczepieniach przeciw grypie mogą się pojawiać jako forma reklamy –przypomnienia, w czasie wyświetlania stron internetowych.
- Szczepienia przeciw grypie powinny być elementem bardzo nośnej w Polsce i w krajach Zachodu mody na zdrowy styl życia, jako jeden z jej elementów, obok zdrowego jedzenia czy ćwiczeń fizycznych.
- Wysyłanie do pacjentów maili przypominających o zaszczepieniu się przeciw grypie.
- Prowadzenie kampanii pro-szczepionkowych na stronach ośrodków zdrowia oraz przy wykorzystaniu mediów społecznościowych.
- Powołanie w każdym z ZOZ-ów zespołu zobowiązanego do zaplanowania, przeprowadzenia i monitorowania działań związanych ze szczepieniem pacjentów przeciw grypie.
3. Jaki są najlepsze metody edukacji na temat grypy, powikłań i szczepień przeciw grypie dla lekarzy?
- Postuluje się wprowadzenie na konferencjach naukowych dla lekarzy formy warsztatów zamiast wykładów prowadzonych przez klinicystów dla lekarzy różnych specjalności, w czasie których omawiane byłyby konkretne przypadki w celu lepszego, obrazowego, konkretnego nakreślenia problemu.
- Należałoby stworzyć i usystematyzować rzetelną bazę wiedzy na temat grypy i powikłań pogrypowych w formie stron, podstron internetowych, na których znajdowałyby się warsztaty i wykłady w różnych dostępnych formach e-learningowych, których ukończenie nagradzane byłoby certyfikatami i punktami edukacyjnymi.
4. Jak budować poczucie wartości i wpływu na decyzje pacjenta wśród lekarzy?
- Postuluje się podpisywanie przez pacjenta oświadczenia, że jest świadomy tego, że niezaszczepienie się przeciw grypie może prowadzić do powikłań, a nawet śmierci.Zwiększenie poczucia odpowiedzialności wśród lekarzy specjalistów (np. kardiologów) do informowania i monitorowania pacjentów pod kątem szczepienia przeciw grypie, w celu zapobieżenia powikłaniom pogrypowym.
5. Jak wypracować u lekarzy rutynę zaleceń szczepień przeciw grypie pacjentom z grup ryzyka?
- Wprowadzenie obowiązkowych szczepień dla lekarzy (tak jak w przypadku szczepienia przeciwko WZW) i brak możliwości wykonywania zawodu przez lekarza, który nie jest zaszczepiony.
- Obowiązek informowania pacjentów z tzw. „grup ryzyka” o tym, że szczepionki są dostępne i powinni zaszczepić się przeciw grypie.
- Usprawnienie i zacieśnienie kontroli wszystkich lekarzy, sprawdzającej zalecanie przez lekarzy szczepień przeciw grypie.
- Wpisanie zalecenia informowania o szczepieniach przeciw grypie do obowiązkowych zaleceń, o których lekarz powinien poinformować pacjenta podczas wizyty.
Przedstawione wyżej postulaty i pomysły będą istotnym elementem strategii Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy, nad którą pracuje obecnie Rada Naukowa Programu.
Zobacz galerię zdjęć: