Czy Polacy szczepią swoje dzieci przeciw grypie?

16 lutego, 2021

Według najnowszego badania[1] przeprowadzonego przez Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy w sezonie 2020/2021 tylko 1/3 rodziców skorzystała ze możliwości zaszczepienia swoich dzieci przeciw grypie, a ponad 60% badanych zadeklarowało, iż tego już nie wykona w tym sezonie. Od lat wiadomo, że grypa to choroba, która objawia się nagle, a jej przebieg może być gwałtowny i w znaczącym stopniu osłabić organizm. Istnieje wiele metod ograniczania rozprzestrzeniania się wirusa grypy, jednak najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chorobie i jej groźnym powikłaniom są szczepienia. Pomimo wielu dowodów potwierdzających skuteczność szczepień wyszczepialność wśród najmłodszych jest wciąż na zatrważająco niskim poziomie.

[1] Analiza przygotowana na podstawie wyników badania omnibusowego, zbieranych za pomocą kwestionariusza ankiety online w okresie 26.02-27.01.2021 r. w celu sprawdzenia opinii rodziców do szczepienia dzieci przeciw grypie, N=616.

Wśród najpopularniejszych powodów niechęci do nieszczepień dzieci jest przekonanie o braku skuteczności szczepionki (22%), twierdzenie, że dziecko nigdy nie przechodziło grypy (21%) oraz brak rekomendacji szczepienia ze strony pediatry (17%). Wiele osób całkowicie lekceważy grypę lub uważa, że to tylko przeziębienie, które może być niebezpieczne jedynie dla osób starszych. Tymczasem okazuje się, że wirus grypy jest również niebezpieczny dla dzieci Z uwagi na nie w pełni rozwinięty układ odpornościowy, ponieważ nie mają one w pełni rozwiniętego układu odpornościowego. Są one narażone nie tylko na zachorowanie, ale także na groźne powikłania pogrypowe, takie jak: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, zapalenie zatok obocznych nosa, drgawki gorączkowe i inne. Wirus grypy nie wybiera, a dzieci są szczególnie narażone na zachorowanie i ciężkie powikłania pogrypowe, więc powinny podlegać szczepieniom. Niestety małe dzieci nie są w stanie przekazać dokładnych dolegliwości, które im doskwierają, dlatego tak łatwo grypę pomylić z inną chorobą.

Kolejną przyczyną nieszczepienia dzieci, podawaną przez 9% ankietowanych była obawa dziecka przed igłą i zastrzykiem. Należy jednak podkreślić, że na rynku dostępna jest szczepionka donosowa dla dzieci, która jest w 50% refundowana dla dzieci od ukończonych 2 lat do skończonych 5 lat.

Grypa to szczególna choroba, z którą wiążą się nie tylko nieprzyjemne objawy, ale też poważne powikłania pochorobowe. Najbardziej narażone grupy to seniorzy, dzieci oraz kobiety w ciąży. Pomimo wielu badań potwierdzających to, że szczepionki są skuteczne i bezpieczne, wielu rodziców nadal nie decyduje się na zaszczepienie swoich pociech. Szczyt sezonu grypowego przypada na okres między styczniem a marcem, zatem wciąż nie jest za późno, aby zaszczepić się przeciw grypie. Jest to niezwykle istotne zwłaszcza teraz, gdy dzieci, które uważane są za transmiter wirusów grypy, powróciły do szkół. Każdego roku w Polsce występuje bardzo niski procent zaszczepienia dzieci przeciw grypie i wynosi zazwyczaj zaledwie 1%[2].

„Najmłodsi odpowiadają za transmisję wirusów grypy w środowisku, to oznacza, że są głównymi wektorami zakażenia wirusem, zarówno wśród swoich rówieśników, jak i rodziców, dziadków, rodzeństwa i dla reszty społeczeństwa. Zaszczepienie tylko co piątego dziecka może zmniejszyć ryzyko wystąpienia grypy wśród reszty społeczeństwa o blisko połowę” – tłumaczy dr hab. n. med. Ernest Kuchar, Prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii.

Rodzice, którzy zdecydowali się na zaszczepienie swoich dzieci (38%) w obecnym sezonie jako główne powody swojej decyzji podają: profilaktykę, chęć uniknięcia powikłań pogrypowych oraz rekomendację tego szczepienia przez lekarza pediatrę. Nieco częściej niż co czwarta badana osoba szczepi dzieci z uwagi na zwiększone zagrożenie zakażenia w przedszkolu lub szkole. Istotnym czynnikiem przemawiającym za zaszczepieniem dzieci było również to, że znajomi ankietowanych szczepią swoje dzieci – aż 24% badanych zaznaczyło taką odpowiedź. Zdecydowana większość respondentek i respondentów, którzy w tym sezonie zaszczepili swoje dzieci, deklaruje chęć zaszczepienia ich również w przyszłym sezonie.

 

[2] Brydak L.B., Grypa – profilaktyka i leczenie u dzieci i młodzieży, Standardy Medyczne/Pediatria. 2019; T. 16: 162-171